ANASAYFA   >   BEBEK / ÇOCUK   >   Boğmaca ve Koza Stratejisi- Dr. Sinem Karaca Atakan

Boğmaca ve Koza Stratejisi- Dr. Sinem Karaca Atakan

1 Nisan 2017

Boğmaca aşısı uzun yıllardan beri uygulanmasına rağmen, günümüzde hala önemli bir süt çocuğu ölüm nedeni. Dünyada, her yıl yaklaşık 50 milyon boğmaca vakası ve 300.000 ölüm gözlendiği tahmin ediliyor.
Bordetella pertussis adında bir bakterinin yol açtığı, hava yoluyla bulaşan, öksürükle kendini belli eden ve bulaşıcılığı yüksek olan boğmaca, çocukluk çağı hastalığı olarak kabul edilmesine karşın tüm yaş gruplarını etkileyebilir. Yenidoğanlarda ve aşısız süt çocuklarında ölüme varabilen ciddi sonuçlara yol açabilir. Boğmaca aşısı doğumdan sonra 2, 4 ve 6. aylarda uygulanıyor. Ayrıca 18. ayda ve 4-6 yaş arasında pekiştirme dozu yapılıyor. Ülkemizde ikinci pekiştirme dozu ilkokul birinci sınıfta uygulanmaya başlanmıştır. Birçok ülkede yüksek aşılanma oranlarına karşın okul çocuklarında, ergenlerde ve yetişkinlerde boğmaca görülmeye devam ediyor.Hastalığın klasik bulguları ortaya çıktıktan sonraki antibiyotikle tedavisinin zorluğu, yenidoğan bebeklerde boğmacaya karşı koruyucu antikorların olmaması ve hastalık geçirilse bile kazanılan bağışıklığın zamanla zayıflaması boğmaca ile ilgili daha etkili aşılama stratejilerinin geliştirilmesi için çaba harcanmasına neden olur. Pek çok ülkede çocukluk çağlarındaki yüksek aşılama oranlarına karşın, hastalığın sıklığında bir azalma olmamaktadır. Son yıllarda küçük çocuklar için özellikle yaşlı kişilerin, çocuklara bakım sağlayanların ve genç erişkinlerin önemli bir bulaşma kaynağı olduğu görülüyor.

“Koza stratejisi” küçük bebekleri korumak için bebekle teması olan kişilerin (anne-baba-kardeş, bakıcı ve sağlık çalışanları gibi) aşılanmasını amaçlayan bir uygulamadır. Bebeği korumak amaçlandığı için bu isim verilmiştir. Bu yaklaşıma göre, yenidoğanların ve henüz aşılanması tamamlanmamış süt çocuklarının çevresindekilere Tetanoz, erişkin tip difteri, erişkin tip aselüler boğmaca ve inaktive polio aşılarını içeren karma aşısının uygulanması öneriliyor. Özellikle bebek doğmadan önce bebekle temas edecek bireylere aşı yapılmasının daha yararlı olacağı düşünülüyor. Böylelikle bebeğe yapılacak aşılar tamamlanmadan boğmacadan koruma sağlanmış olur. Ülkemizde yeterli bilgilendirme yapılmaya ve aşılamanın arttırılmasına çalışılıyor.