Farkındalık Ekim’i – Nesteren Gazioğlu

29 Eylül 2017

Parents dergisinde yazmaya başladığımdan beri üçüncü Ekim oldu.  Üçüncü okulların açıldığı dönem oldu.  Okul, ders çalışmak, etkin dinleme, akademik başarı, motivasyon konuları bir yana farkındalık diğer yana.  Hem kendinize hem çocuğunuza hem de çocuğunuzla ilişkinize yatırım yapmak istiyorsanız araştırmanız gereken kısım: farkındalık.

Farkındaysak iç seslerimizin hangilerinin bize ait olduğunu ya da hangilerinin bizlere ait olmadığını ayırt edebiliriz.  Kuşaklardan kuşaklara aktarılan bir öğreti belki de çocuğumuzla ilişkimizi zora sokuyor olabilir mi? Örneğin, ailesinden ders çalışma tarzı olarak masanın başında oturup tekrar yapmayı öğrenen bir ebeveyn çocuğundan da bu yönde bir talepte bulunabilir.  Gözden kaçırdığı nokta ise çocuğunun derste dinleyerek rahatlıkla öğrenebildiği ve öğrendiği konuları masa başında dikte etmenin onu son derece rahatsız ettiğidir. Ebeveyn ısrar eder, çocuk isyan eder ilişki zedelenir.  Ebeveyn ısrar eder, çocuk boyun eğer çocuk sahte kendilik geliştirir.  Aile öğretileri ve kuralları oldukça katıdır.  Hatta hayatta olan aile büyükleri bu içinizden gelen seslerin bazen de canlandırılmış halidir.  “Sen bu çocuğu ….”  diye başlayan cümle kalıplarını kendi başınıza gelmese bile elbette bir yerlerde duymuşsunuzdur.   Kuşaktan kuşağa aktarılan aile öğretileri kıymetlidir, bir çıkış noktaları da vardır.  Üst kuşakları dinleme şansınız olursa aile kurallarınızın nereye dayandığını araştırın, karşınıza ilginç hikayeler çıkabilir.  Örneğin, bazı ailelerde akşam hava kararmadan eve girme kuralı varken, bazılarında çocukların sabah- öğlen –akşam büyümesi için mutlaka belirli besinleri yemesi kuralı vardır. Bazı ailelerin aile içerisinde olanları kesinlikle dışarı aktarmama kuralı varken bazı aileler hep başkalarına yardım etmelisin kuralına sahip olabilir. Bu kıymetli kurallarla ilgili yapmamız gereken tek şey: fark etmek.

  • Bu aile kuralı kaç kuşaktan beri aktarılıyor?
  • Kural benim bir üst kuşağıma mı konuldu?
  • Ben neden bu kurala uyuyorum?
  • Bu kural işlevsel mi? Şu anki yaşam koşullarımda da gerçekliğini koruyor mu?
  • Bu kural bana nasıl hissettiriyor?
  • Bu kural çocuğumla ilişkimi nasıl etkiliyor?

Bu sorulara cevap bulduktan sonra bu kural değiştirmek ya da dönüştürmek yine sizin tercihiniz.  Dönüşüm çok kolay olmasa da fark etmek birinci adımdır.

İkinci adım ise yaşadığınız durumu ve sizde uyandırdığı duyguları tanımlamak.

Olay Nedir:  (Zaman, mekan, kişileri detaylı tanımlayın)

Hangi Duyguyu Hissettiniz?

Olayın Tam öncesinde ne oldu? (Sizi bu duyguyu hissetmeye yönelten ipuçları neler)

Bu soruları yanıtlarken birçok kişinin en zorlandığı kısım duyguyu tanımlamaktır.  Zaman zaman hayatın içerisinde tecrübelerimiz bizi duygularımızdan uzaklaştırabiliyor. Duyguları bir küp gibi düşünürüm. Bu küpün her bir yüzeyinde bir duygu olsun; mutluluk, üzüntü, heyecan, kızgınlık, korku, şaşkınlık. Birey hayat içerisinde edindiği tecrübeler sonucunda kendilerini korumaya alabilir.  Örneğin kaygı hissetmemek için küp aşağılara itilerek birey duygularından uzaklaşıyor. Olay üzerinde konuşurken size son derece mantık çerçevesinden yanıtlar veriyor ancak “Ne hissediyorsunuz?” sorusunun cevabı belirsiz.  Farkındalık çalışmalarında zihni üçe bölerler. Duygusal Zihin, Bilge Zihin ve Mantıksal Zihin.  Bilge zihin duygusal ile mantıksal zihnin kesiştiği yerdedir.  Mantıksal zihin gerçekliğe dayanarak plan yapmamıza ve karar almamıza yardımcı olur. O zaman üst kuşaktan size gelen ve çocuğunuzla ilişkinizi etkileyen aile kuralının hangi koşullarda kullanılacağını duymak için mantıksal zihin ön plana çıkıyor.

Duygusal zihin ise bireyin davranışları ve düşünceleri duyguları tarafından kontrol edildiğinde baskındır.  Örneğin aile kuralınız geçerliliğini yitirmiş olabilir ancak siz halen duygusal olarak bu kuraldan kopamıyorsanız günümüz gerçekliğinde eski kuşakların kuralını kullanarak çocuğunuzla ilişkinizi zedeliyor olabilir misiniz?

Bilge zihin ise duygusal ile mantıksal zihnin harmanlandığı, dengeye çekildiği alandır.  Aile kurallarımızı bilge zihin ile araştırırsak gerçeklikten kopmadan ve duygularımızı hissederek farkında olabiliriz.

Aile Kuralım Nedir?

Bu kural için:

Mantıksal Yönüm ne düşünüyor?

Duygusal Yönüm ne hissediyor?

Bilge yönüm ne öneriyor?

Bu egzersizleri yaparak bu Ekim ayında aile kurallarınızı çalışmaya başlayabilir, belki de değişmiş ve dönüşmüş , en önemlisi içinize sinen, sizi çocuğunuzla üst kuşak arasında sıkıştırmayan kararlarınızla yeni yıla girebilirsiniz. Ekim ayı farkındalık ekimi olsun.

 

Yorum Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir