Duyularını uyarın

8 Şubat 2021

Uzman Klinik Psikolog Nurbanu Perişan Ubuz, çocuklarınızın yaratıcılıklarını nasıl geliştirmeniz ve desteklemeniz gerektiği konusunda ipuçları veriyor.

Yaratıcılık becerilerini geliştirin
Yaratıcılık, her yaştan herkese, hayatın her alanı için gerekli bir koşuldur. Yaratıcılık denince, ilk akla gelen sanatsal beceriler olsa da bilimsel ve sanatsal alanların ötesinde, düşünmenin temelinde zihinde bir fikir tohumu var edebilmek için yaratıcı beceriler gerekir. Yaratıcılık becerileri, ne kadar erken yaşlardan itibaren gelişmeye ve kullanılmaya başlanırsa, ileriki yaşlarda bu beceriler daha aktif kullanarak daha başarılı ve üretken olunabilir.

Çocuğunuza fırsat yaratın ve zaman tanıyın
Çocuklar için yaratıcılık değerlendirmesinin yapılması için en uygun ortam, doğal davranışlarının ve tepkilerinin inceleneceği oyun saatleridir. Bu değerlendirmenin ilk aşaması çocuğa fırsat yaratmak ve zaman tanımaktır. Bununla beraber, bu anları çocukla paylaşmak, çocuğun heyecanına ortak olmak ve düşüncelerini aktif şekilde dinleyebilmek çocuğun yaratıcılık becerileri gözlemlemeyi sağlar. Yaratıcılığın gözlenmesinde ve gelişmesinde, duyuların uyarılması etkili bir yoldur. Görsel, dokunsal, işitsel pek çok uyarıcıyla duyuların uyarılmasıyla, keşfetmek için harekete geçen çocukta farklı bakış açılarının kapıları aralanmış ve yeni düşünce arayışlarına farkında olmadan çoktan girmiş olur. Bu süreçte yakınındakilerin tutumları çocuğun yaratıcı düşünebilme özelliğine büyük oranda etki eder. Çocuğun hareketlerinin, konuşma tarzının değerlendirilmesi, ortaya koyduğu oyuna yapılan yorumlar, eleştirme şekli çocukluğun ileriki yaşlarda yaratıcı düşünebilme becerilerinde belirleyici rol oynayabilir.

Teşvik edin
İkinci aşama teşvik etmektir. Yaratıcı fikirler üreten çocuk susturulmadan, fikirleri önemsizleştirilmeden dinlenilmelidir. Söyledikleri saçma, anlamsız olarak değerlendirilen ya da kalıplara sokulmaya çalışılan çocuk engellenen çocuktur. Bu tepkilerle karşılaşılan çocuklara teşvikte bulunulsa bile işlevsel olmayacaktır. Bir diğer önemli konu, çocuğun nasıl teşvik edildiğidir. Kalıplaşmış düşüncelerimizle çocukları kısıtlamamalı, bir şey üretirken yönlendirici tutumlara dikkat edilmelidir. Onların hayal gücünün önemli bir kısmında etkili olan kalıplaşmış, sabit oyuncakların yanı sıra artık materyalleri ya da herhangi bir objeyi kullanarak yeni bir şeyler üretmesini istenebilinir. Çocuk materyali ne olarak canlandırmak isterse o şekilde düşünüp, oynamasına fırsat verilmelidir. Bu uygulama kimi zamanda bir hikaye anlatımında yapılabilir. Hikaye okumaya başlanıp yarıda kesilerek çocuğun tamamlaması istenebilir. Hikayenin kalanı çocuğun hayal gücüyle bambaşka yerlere taşınabilir. Başka versiyonuyla, resimlere bakıp hikaye üretebilir.

Eşlik edin
Yapılan uygulamalarda, bir sınır konmadan, yargılamadan çocuğa eşlik edilmelidir. Çocuğun tepkileri doğru ya da yanlış olarak değerlendirilmemelidir. Bahsedilen uygulamalar, yaratıcılığa katkı sağlamaya yönelik olduğundan ne yaparsa yapsın yargılamadan, eleştirmeden dinleyip dahası için cesaretlendirmek yeni fikirlere ışık tutacaktır. Tüm bu uygulamalar, sürekli olduğu ve doğru uygulandığı takdirde çocuğun düşünsel gelişimine katkı sağlanmış olacaktır.

Yorum Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir