Kendi kendine beslenen bebekler

1 Kasım 2018

Nasıl mı? sorusuyla kulaklar çınlamaya başladı bile. Ama oluyor merak etmeyin. Döke saça da olsa bebeğiniz BLW denilen ‘Bırakın çocuklar kendi beslensin’ yaklaşımla kendi kendine yemenin hazzına ulaşıyor. Ek gıda döneminin gelmesiyle başlayan bu BLW dönemi bebeğinizin motor gelişimini ve özgüvenini olumlu yönde etkiliyor. O daha minicik ama deseniz de ona verdiğiniz destekle neleri başarabildiğine şaşırmadan edemeyeceksiniz. İşte BLW’nin ne olduğu, nasıl yapılacağı ve tariflere kadar her şey… Hazırlayan: Pelin Demirel

Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Rahmi Tuna Tekin BLW Baby Led Weaning denilen bebek beslenme yaklaşımına 2000’li yıllarda Dr. Gill Rapley tarafından İngiltere’de başlanıyor. Bu yöntem, mama sandalyesinde oturabilen, besinleri yakalayan ve besini ağzına götürebilen çocuklarda uygulanabiliyor. “Finger foods” denilen, parmaklarıyla kavrayabilecekleri gıdalarla yapılan bu beslenme biçimi, bebeğin gelişimine her anlamda pozitif katkı sağlıyor.

Neden BLW yöntemiyle beslenmeliyiz?
Bu şekilde bebekler kendileri, istedikleri miktarda, istedikleri yiyecekleri tüketirken, bir şekilde de motor gelişimine katkı sağlıyor. BLW ile annelerde beslemeye bağlı oluşan anksiyetenin azaldığı, klasik şekilde beslenen bebeklere göre daha sağlıklı besinlerle beslendikleri ve yine bu grupta anne sütü alma süresinin klasik beslenenlere göre daha uzun olduğu da gözlemliyoruz.

Kaşıkla beslemeden farkı nedir?
Kaşık ile beslenmenin aksine boyut, şekil, ağırlık, yapı, doku gibi kavramları daha iyi bir şekilde öğrenir. El becerisini geliştirir. Bu beceriler sonraları yazma, çizme gibi ince motor beceri gelişimine katkı sağlar. Ayrıca, organlarını tanımasına, El-göz koordinasyonu geliştirmesine yardım eder. Kendine güvenmesini sağlar ve hepsinden önemlisi iştahını kontrol etmeyi öğrenir. Anneler için yeterli zannedilen besin miktarından ziyade bebekler sadece ihtiyaç duyduğu kadar beslenmiş olurlar. Bebek belli bir süreden sonra önüne konulan yiyecekleri kimsenin yardımına ve kontrolüne ihtiyaç duymadan tüketir.

BLW yöntemiyle besinler bebeğe nasıl verilmeli?
Beslenmeye başlarken amaç direkt çocuklara pürtüklü ve yumuşak katı gıdalar vermek oluyor. Günümüzde de diğer yöntemlerde de tam sıvı veya mikser ile sıvılaştırılmış besinler ile geçirme önerilmiyor. Bu besinler çocuğun önüne konularak onun yemesini tercih ediyoruz.

BLW ile verilen yemekler aylar içinde değişiklik gösterse de, buharda pişmiş havuç, tatlı patates, brokoli gibi sebze ve elma, armut, üzüm gibi meyvelerdir.

Birçok ebeveynin endişesi ya boğazına kaçarsa. Peki bu yöntemde öyle bir risk söz konusu mu?
Ne yazık ki böyle riskler her beslenmede mevcuttur. Özellikle ek besinlere yeni geçiş sürecinde boğaza takılma sık karşılaşılan bir sorun. Kuruyemiş gibi sert besinlerin aksine buharda pişmiş yumuşak sebzeler ve yumuşak meyveler ile bu risk en aza inmektedir. Biz hekimler bu dönemde bile besin harici cisimlerin de boğaza kaçtığını gözlemlemekteyiz. Bu yaş grubu çocuklar buldukları her şeyi ağızlarına götürme eğilimindedirler. O yüzden sadece besinler ile ilişkili olmayıp yabancı cisim yutmalarına karşı her zaman tetikte olmalı ve önlem almalısınız.

BLW uygulamasında ebeveynlerin dikkat etmesi ve kaçınması gereken noktalar nelerdir?
BLW uygulaması ana tema olarak önerdiğimiz bir uygulama iken yakın takip edilmesi gereken de bir uygulamadır. Çocuk kilo alımı büyümesi yakından izlenmeli ve gerileme ya da yerinde sayma durumunda ek müdahaleler ile zamanında önlem alınmalıdır. Beslenme işi aile ve bebek arasında ortak bir paylaşım olup keyifle yapılması gerekir. Aile çocuk iletişimi bozan etkenlerden de uzak durmalı, ısrarcı tutumdan kaçınmalıdır. Ek besinlerin özellikle ilk aylarında doktor kontrolü ile gelişimin yakın takip edilmesini öneriyorum. Ek gıdalarında zamanında başlanması ne erken ne de geç kalınmaması için bir program ile uzman eşliğinde takibinin gerekliliğine inanıyorum.

BLW yöntemiyle beslenen çocuklar için sofra adabına alışma (çatal-bıçak kullanımı) süreci nasıl gerçekleşiyor?
Çocuk zaman kendi kendine beslenmeye başladığı için el göz koordinasyonu ve motor fonksiyonları normalden daha iyi gelişiyor. Normal sofra yaşamına da geçişleri daha başarılı oluyor. Bu sürecin dez avantajlarından biri etrafın dağınıklığının diğer yöntemlere göre daha fazla olması olarak karşımıza çıkıyor. Başlarda elle olan beslenme çocuk hazır olduğunda yaklaşık 8 9 ay civarı çatal ve kaşığa geçiş olarak devam ediyor. Her öğünde çocuk kendi beslensin felsefesinin aklımızda olması en temel prensip.

Pedagog Anne Serap Melek Kılıç anlatıyor
BLW’nin evde uygulanma tekniği düşünülenin aksine çok da zor değildir. Bebeğe katı gıdaları buharda haşlama veya farklı pişirme yöntemleri ile “finger foods” tarzında kendi eliyle kavrayabileceği ve rahatlıkla tutup ağzına götürebileceği boyutlarda dilimleyerek sunmak ve kendi kendine yemesi konusunda cesaretlendirmek esas alınır. Çorba, yoğurt gibi sıvı gıdaları ise yine kendisinin ulaşabileceği mesafede kâse veya bardak içerisinde tüketmesi, kaşığı kendisinin tutması ve kendi kendine ağzına götürerek kendi beslenmesini sağlaması amaç edinilir. Kısa vadede bebeğinin yeterince beslenip beslenmediğinden yana emin olma kaygısı yaşayan anneleri zorlar gibi gözükse de uzun vadede bebeğin beslenme problemleri oluşturmadan kendi kendine ve desteksiz bir şekilde beslenme sorumluluğunu üstlenmesi konusunda çocuğa bir kazanım sunmaktadır.
Anneler ve babalar bebeklerinin yeterince beslenip beslenmediği ile ilgili kaygılarıyla başa çıkmayı başardıkları takdirde bu yöntem ömür boyu sürecek bir sağlıklı beslenme ve besinlerden tat alarak bu ihtiyacı giderme rutini oluşturması konusunda çocuklara hayati bir kazanım sağlamaktadır. Ek gıdaya geçiş sürecinde püre ve ebeveynlerin kaşıkla beslemesi rutininin karşısında BLW tekniğiyle beslenme alışkanlığı kazandırılmış çocukların okul öncesindeki süreçte ve sonrasında yeme problemleriyle karşılaşma, besinleri seçip reddetme konularında daha az sorun yaşadıkları düşünülmektedir. Biz uzmanlar da yeni nesil annelere biraz daha sabırlı davranarak bu yöntemi uygulamalarını öneriyoruz.

BLW ile neler, nasıl yenmeli?
Evet… Bir ebeveyn olarak çocuğunuza BLW yaklaşımıyla beslenmeyi öğretmeye karar verdiniz. Ancak hangi besinleri ne zaman yiyeceği de bu noktada önem taşıyor. Parents okuyucuları için Beslenme Uzmanı Dilan Dalgıç BLW yönteminde ay ay neler yenmesi gerektiğini anlatıyor. Dalgıç, bebeğinizin
6. aya geldiğinde doktorun ek gıdaya başlama onayıyla bu yönteme başlanabileceğini belirtiyor.

Nasıl pişirmeli?
İstenilen tek bir mevsim sebzesi ayıklayıp yıkadıktan sonra bebeğinizin eli ile rahat tutabileceği büyüklükte ( en fazla 5 cm) doğranır. Ardından buharlı pişiricide pişirdikten sonra yeterince soğutup bebeğinize uygun bir tabakta servis edebilirsiniz.
Dilerseniz pişirdiğiniz sebzeyi çatal yardımıyla ezdikten sonra bebeğinizin kaşığı tutmasına yardım ederek tüketmesini de sağlayabilirsiniz.
Tüm mevsim sebzeleri 3 gün kuralı ile denendikten sonra artık meyvelerle tanışma zamanı gelmiş demektir.
Meyvelerde başlangıç için yumuşak olanlar tercih edilmeli. Çiğ olarak tüketilecek elma büyük tehlike olabilir. Bu yüzden yiyecekleri mutlaka buharda/ fırın poşetinde pişirilip yumuşadığından emin olduktan sonra servis etmelisiniz.
Muz, avokado gibi aşırı kaygan besinleri çubuk dilimler yerine daha küçük küpler şeklinde doğrayarak verebilirsiniz.
Meyveleri de denedikten sonra artık daha doyurucu ve besin değeri yüksek bir öğün oluşturmak için aşağıdaki tarifi deneyebilirsiniz.

 

Yorum Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir