ANASAYFA   >   ANNE   >   Orta yaşlı kadının çilesi; Fibromiyalji!

Orta yaşlı kadının çilesi; Fibromiyalji!

6 Mayıs 2019

Fibromiyalji; yaygın vücut ağrısı, yorgunluk, uyku bozukluğu, bilişsel işlevlerde bozulma ve anksiyete ile seyreden ve nedeni bilinmeyen kronik bir hastalık… Fibromiyaljinin ağrı ve eşlik eden yorgunluk, dinlendirmeyen uyku, duygu durumu ve kognitif işlev bozuklukları ile hastanın yaşam kalitesini önemli derecede etkilediğine dikkat çeken İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Serpil Çelik, orta yaşlı kadınlarda daha sık görülen bu hastalıkla ilgili önemli bilgiler verdi.

Fibromiyalji; ‘santral sensitizasyon sendromları’ adı verilen bir hastalık grubunda yer alır. Bu grupta ayrıca kronik yorgunluk sendromu, fonksiyonel dispepsi, interstisyel sistit, irritabl bağırsak sendromu, çene eklem bozukluğu, miyofasiyal ağrı, post travmatik stres bozukluğu ve huzursuz bacak sendromu da bulunur. Fibromiyaljinin olası nedenleri arasında; genetik, nörolojik, psikolojik, uykuyla ilişkili ve immünolojik faktörler sayılabilir. Aile öyküsü ve kadın olmak fibromiyalji için başlı başına risk faktörüdür.

Fibromiyalji görülme sıklığı erkeklerde yüzde 0,2 ile yüzde 6,6, kadınlarda yüzde 2,4 ile 6,8’tür. Genel olarak popülasyondaki görülme sıklığının ise yüzde 2 olduğu kabul edilir. Fibromiyalji genellikle orta yaşlı kadınlarda görülmekle birlikte çocuk, ergen ve yaşlıları da etkileyebilir.

Tanısı 10 yılı bulabiliyor

Fibromiyaljide tanı, genellikle iki yıldan uzun bir süreyi alırken kimi zaman bu süre 10 yıla kadar uzayabiliyor. Fibromiyaljinin tanı kriterleri ise sık sık değişir. Hastalığın tanısının zorluğunun yanı sıra fizyopatolojisi de tam olarak net değildir. Hastalık tanısı, en az üç aydır yaygın vücut ağrısı bulunan ve yorgunluk, uyku bozukluğu, bilişsel değişiklikler, duygu durum bozukluğu gibi semptomları da olabilen kişilerde, bu semptomları tam olarak açıklayacak başka bir hastalığın bulunamadığı durumlarda konulmaktadır.

Hava şartları bile etkiliyor

Fibromiyalji hastalarının yakınmalarını kötüleştirdiğini bildirdikleri en sık rastlanan 10 faktörün;

-Duygusal stres

-Endişe

-Mental stres

-Uyku sorunları

-Meteorolojik değişiklikler

-Şiddetli fiziksel aktivite

-Fiziksel inaktivite

-Araba yolculuğu

-Ailesel sorunlar

-Fiziksel yaralanmalar olduğu belirtilmiştir.

Kombine tedavi!

Eğitim sürecinde hasta sendrom ve tedavi seçenekleri hakkında bilgilendirilir, hastalıkla ilgili yanlış beklenti ve bilgiler düzeltilir ve bu durumun yaşamı tehdit eden bir hastalık olmadığı anlatılır. Hastaya stres, anksiyete, depresyon, uyku bozukluğu, mevsimsel değişiklikler, çalışma koşulları, kötü postur, travma gibi faktörlerin yakınmalarını artırabileceği anlatılmalıdır.

Hastanın öz-yönetiminin gelişmesi, semptomlarını olumlu yönde etkileyecek aktivite sorumluluğunu üstlenmesini ve problem çözme becerilerinin gelişmesini sağlar.

İlaç tedavileri, fizik tedavi uygulamaları, egzersiz ve bilişsel-davranışsal tedavi gibi ilaç dışı tedavi birlikte uygulanılmakta ve fibromiyaljiyi bölgesel ya da genel bir kas bozukluğundan çok, sistemik bir hastalık olarak ele alan tedavi protokolleri tercih edilmektedir.

Tek bir tedavi modalitesinin kullanıldığı yöntemler, fibromiyalji hastalarında tam etkinlik sağlayamamakta ve en etkili yöntemin çoklu tedavi yöntemlerinin birlikte kullanılması olduğu düşünülmektedir.