Yenidoğan bebek bakımında 8 öneri

Tüm yeni annelerin, doğum gerçekleştiği andan itibaren kafasında birçok soru dolaşmaya başlar. Bebeğimi ne zaman yıkamalıyım, göbek bağı ne zaman düşer, bebeğimin cildini nasıl korurum? Sorularının yanıtları sayfalarımızda sizleri bekliyor.

Doğum ve bebek bakımı konusunda bir kitap yazmış olan, halen doğum öncesi anne ve baba adaylarına verdiği kurslar ve molfixyenidogan.com adresinde verdiği içeriklerle anne ve babalara 30 yıldır rehberlik eden, Bebek Hemşiresi ve Hamile Koçu Ayşe Öner’e ‘Yenidoğan Bebek Bakımı’ hakkında anne adaylarının merak ettikleri soruları sorduk.

Yenidoğan bebek ve anne arasında sık rastlanılan problemler neler?
Bebek ve annenin birbirleriyle kurdukları ilk bağın nasıl kurulduğu çok önemlidir. Bebeğinizin sağlıklı ve güvenli olarak dünyaya geldiğinden emin olduktan sonra göbek bağı kesilip, bebeği göğsünüze yatırmak ve karın karına ilk ten temasını hissetmek, sizden bebeğinize ısı akışını sağlar. Sonrasında da onu emzirmeye teşvik eder. Genelde bebekler kendi içgüdüleri ile memeye yönlenir ve sizinde yardımınızla ilk emmeyi başarabilirler. Bu ilk karşılaşma özeldir; anne, baba ve bebek ilk aile bağını burada kurarlar. Bağ aslında hamilelikte başlayan ve doğumdan sonra da devam eden bir ilişki olup, ilk günlerde karşılaşılan problemler genelde bu hassas zamanın kaçırılması ile ortaya çıkabilir. Bağ kurmada geç kalınması, bebekle ilgili beklentiler, etrafımızdaki insanların yanıltıcı mesajları, annenin sezaryenle bebeği dünyaya getirmesi ve operasyonun verdiği sıkıntılar, annenin emzirme sorunları yaşamasına, stres ve depresif bir ruh haline yol açar. Bu nedenle anne ve baba adaylarının doğum öncesi kurslara mutlaka katılması, böylece istedikleri doğum için aktif rol ve doğumun sorumluluğunu alabilmeleri, doğumun psikolojisini öğrenmeleri, annelik ve babalık sorumluluğunu bilmeleri, her şeyden önce bebeğe konsantre olabilmeyi, emzirme konusunda donanım kazanmak, bebeği sakinleştirmek ve doğduğu yenidünyaya adapte olmasını sağlayacak bilgiler, beceriler kazanmak doğum sonrasında yaşanan problemleri en aza indirecektir.

Yenidoğan bakımıyla ilgili dikkat etmesi gerekenler neler? (Doğumdan sonraki 40 gün…)
• Yenidoğan bebeği ilk aylarda vücutta taşımak, bebeğin annenin sıcaklığını, nefes ritmini ve süt kokusunu duymasını sağlar. Böylece ebeveynin düzenli ritmi, bebeğin düzensiz ritmi üzerinde dengeleyici etki sağlar.
• İlk günler, bebeğin doğduğu dünyaya alışma sürecidir. Bebeğin, annesinin sıcaklığında ve annesinin onu sık sık emzirmesi ile yenidünyaya adaptasyon sağlaması kolay olacaktır.
• Yenidoğan bebekler ilk günler çok uyuyabilirler. Beslenmeleri için 2-3 saatte uyandırmak ve emzirmek gereklidir.
• Bebeğinizin hassas cildinin tahriş olmaması için sık sık alt temizliğini yapmayı ihmal etmeyin. İlk günler, bebeğinizin altını ılık suda ıslatılmış bir pamukla temizlemek ve göbek bağını kapatmayacak şekilde göbek bağı oyuntusu olan yenidoğan bebek beziyle altını bağlamak çok önemlidir.
• Bebeğinize göbek bağı düştükten sonra her gün banyo yaptırmanız onun rahat uyuması ve büyüyüp gelişmesi için önemlidir.
• Yenidoğan bebeklere, eldiven takmak yerine ucu küt tırnak makaslarıyla bebeğin tırnakları kesmek en doğrusudur. Eldiven takarak, bebeklerin motor gelişimi için önemli olan elini kullanma becerisini engellemiş olursunuz.

Göbek bağı düşmeyen bebeklerin yıkanması doğru mu?
Bebeğinizin doğum sonrası ilk saatler veya tüm gün boyunca yıkanmadan kalmasının tıbbi açıdan sakıncası değil tam aksine faydası vardır. İlk banyoyu hemen yapmak anne bebek bağının kurulma sürecini bozar, önemli olan ilk emzirmeleri engeller, cildinin hassasiyetini arttırır, nemini azaltır. Yenidoğanın ilk banyosu göbek bağı düşmeden önce silinerek yapılabilir. Bu konuda farklı görüşler vardır; bir görüş bebeğin göbeği düşmeden de yıkanmasının uygun olabileceğini söylerken, bir diğer görüş göbek bağı düştükten sonra yıkanmasını uygun görmektedir. Bebeğinizin yıkanması konusunda siz hastane personeli ile isteklerinizi paylaşabilirsiniz çünkü hastanelerin de yıkama konusunda farklı uygulamaları vardır.

Yenidoğan bebeklerde en sık rastlanılan cilt problemleri neler? Nasıl önlem alınmalı?
Bebeğin cildi oluşumsal, işlevsel ve fonksiyonel açıdan yetişkin cildine göre çok hassas ve korumasızdır. Nemi azdır ve çok çabuk kuruyabilir. Cilt temizliği için kullanılacak ürünlerin bebeğin cildinin 5,5 Ph olan değerini yükseltmeyecek ürünler olmasına dikkat edilmelidir. Çok yaygın olarak kullanılan bitkisel yağlar da bebek cildine zarar verebilir, zeytinyağı içinde bulunan oleik asit bebek cildi için tahriş edici olabilmektedir.

Hamileliğin son günlerinin stresli geçirilmesinin etkisi nedir?
Stres durumu vücudun biyokimyasını bozduğu ve kaslarda gerilimi artırdığı için süt üreten hücreleri içinde barındıran lobüller de düz kaslardan oluşmuştur, gerilim ve stres lobüllerin süt indirme fonksiyonunu bozabilir ancak kanıtlanmış bir veri yoktur.

Doğum sonrasında yenidoğan bebeğin anne yanında mı yoksa kendi odasında mı kalması sağlıklı?
Bu konuda da kesin kurallar yoktur ancak bebek anneye yakın olduğu sürece daha sakin, huzurlu olur ve anında annesi tarafından ihtiyacı karşılanabilmektedir. Bebeği yanında olan anneler de daha rahat bebeklerini takip edip, emzirme sürecini kolayca gerçekleştirmektedir. Annenin yanında kalış süresi 3 aya kadar önerilir ama bu süreyi uzatan anneler olabiliyor, ben bunun annenin seçimi olduğunu düşünüyorum.

Yenidoğan bakımıyla ilgili sizin eklemek istedikleriniz…
Anneler bebeklerini kucaklarına almaktan, bebeklerinin kucağa alışmasından korkmasınlar. Bilinenin aksine ilk üç ay bebeklerin, yeni çevresine uyum sağlayabilmesi için annesinin koynunda, kucağında olması, sıkça meme emmesi, bebeğin kabul gördüğünü, sevildiğini ve değerli olduğunu hissettirir. Böylelikle bebekler kendilerini güvende hissettikleri için daha huzurlu ve dengeli davranış sergilerler.