Gebelikte yaşanan cilt sorunları

“Gebelikte hormon değişimlerine bağlı olarak ciltte değişiklikler meydana gelir. İlk 3 ayda gebelik hormonu diye adlandırılan HCG hormonundaki yükselme asıl etkiliyken ki bu hormon da daha sonra cilt değişikliklerine yol açan östrojen ve progesteron hormonunun artmasını tetiklemektedir. İlk 3 ayda bu değişiklikler çok daha hafif gider. Çünkü östrojen artışı da çok minimal düzeydedir. Ama ikinci trimesterde yani ikinci 3 ayda östrojen hormonu çok daha hızlı artmakta, normalin 30-50 katına kadar çıkmaktadır.” diyen Kaliteli Yaşam Kliniği Medikal Estetik Hekim Dr. Yasemin Savaş hamilelik döneminde ciltte yaşanabilecek sorunlara çözüm önerilerini anlatıyor.

Hamilelik süresince oluşan hormonal değişiklikler ciltte hangi sorunlara ve ihtiyaçlara yol açıyor?
Gebelik kadınların hayatlarında güzel hatırlanmaları gereken bir dönem. Bu dönemde gebeliğin daha da keyifle hatırlanması için, güzelliğin, cildin kalitesinin korunması önemli. Yani gebelik sonrasında da gebenin normal hayatına hızlı dönmesi sağlanmalı. Bu süreçte bazı kadınlarda değişiklikler az olurken bazı kadınlarda çok daha yoğun değişiklikler olabilir. Bu değişiklikler, cildin yapısı, genetik yapı, hormonlardaki değişimi cildin tolere edebilmesi veya doğum öncesindeki kişinin kilosu gibi tetikleyen birçok etken e bağlı olarak değişir. Gebelik süresince cildine gerekli özeni ve bakımı gösteren kadınlarda bu problemler daha az olmakta, sonrasında da normal hayata dönüşleri de daha hızlı olmaktadır.

Gebelikte hormon değişimlerine bağlı olarak ciltte değişiklikler meydana gelir. İlk 3 ayda gebelik hormonu diye adlandırılan HCG hormonundaki yükselme asıl etkiliyken ki bu hormon da daha sonra cilt değişikliklerine yol açan östrojen ve progesteron hormonunun artmasını tetiklemektedir. İlk 3 ayda bu değişiklikler çok daha hafif gider. Çünkü östrojen artışı da çok minimal düzeydedir. Ama ikinci trimesterde yani ikinci 3 ayda östrojen hormonu çok daha hızlı artmakta, normalin 30-50 katına kadar çıkmaktadır. Östrojen hormonunun artması da melanosit stimulan hormonu MSH hormonunu arttırır. Bu da ciltte leke problemlerinden sorumlu olan hormondur. Progesteronun artması da over ve troid bağışıklık sisteminde değişikliklere yol açmakta, bu da ciltte kuruma, dolaşım ve bağışıklık sisteminin azalmasına yol açmaktadır. Bu hormonlar ciltte lekelenmelerden, yağ nem dengesinin bozulmalarından, çatlakların oluşumundan sorumludur. Son 3 ayda artan hormonlar var ki bunlar ; prolaktin yani süt hormonu, oksitosin yani aşk hormonu ve relaksindir. Özellikle relaksinin artması da kan damarları oluşumuna yardımcı olur. Son 3 ayda dolaşımda canlanma, yanaklarda pembeleşme ya da örümcek ağı dediğimiz damar problemleri görülebilir.

Kısaca östrojen hormonunun artması MSH yi arttırır. O da pigment hücrelerinin artmasına yol açar. Kişi bu dönemde önlem almazsa ciltte lekelenmeler meydana gelir. Ciltte kurumalar, yağ sebum seviyesinde artış, bazı ciltlerde akneye eğilim bazı ciltlerde de kurumaya yol açmaktadır.

Hamilelikte oluşan ihtiyaçlara göre, cilt bakım rutini nasıl olmalı, hangi içerikleri ve hangi adımları içermeli?
Öncelikle cildin durumunun doğru tespiti önemlidir. Gebelikte cilt bakımında dikkat edilmesi gereken kurallara uyarak rutinler yapılmalıdır. Gebelikte ürün seçimi çok önemlidir. Örneğin her cilt yapısına uygun olan buhar, gebelerde kullanılamaz. Özellikle leke eğilimli olan, lekeye yatkın olan ya da leke oluşmuş olan gebelerin cilt bakımında leke açıcı ürünler kullanılmaz, en uygun ürün C vitaminidir ve  yoğun bir şekilde kullanılır. Bu hem cildi besleyen hem de ciltte açılma sağlayan bir üründür. Bu dönemde rutinde uygulanan peelinglerin yapılması da çok uygun olmaz. Çünkü cilt hassaslaşmıştır. Gebelerdeki cilt bakımında özellikle yoğun besleyici, yenileyici, koruyucu ve ciltte oluşabilecek problemleri önleyici ürünler kullanılmalıdır. Cildin eğilimine göre yağlanma varsa, ciltte yağı dengeleyecek ya da kuruma yoğunsa cilde nem katacak hyaluronik asitlerle, vitaminlerle, ciltte nem akışını, nem yağ dengesini ayarlamak, doğru ürünler seçmek önemlidir.

Gebelik lekeleri neden oluşuyor? Bu lekeler için nasıl bir önlem almak gerekiyor?
Gebelikte melasma ( kloazma)  yani gebelik maskesi denilen lekelenme çok sıklıkla olur. Çünkü östrojenin artması bu lekelerin oluşması için zemin hazırlamaktadır. Özellikle yanak, alın, dudak üstü, burun ve çene bölgesinde görülmektedir. Koyu kahverengi ve sınırları dağınık, belirgin olmayan lekelenmelerdir. Esmer ciltlerde daha fazla olmaktadır. Lekelerden korunmak için düzenli cilt bakımları yapılarak cildin kuvvetini, lekelere karşı direncini arttırmak ve doğru güneş koruyucu kremlerle güneşten korunmak çok önemlidir. Bu leke oluşumları aynı zamanda vücutta da renk koyulaşmaları şeklinde kendini gösterir. Kol altında ve genital bölgede bazen de göbekten pubise doğru bir çizgi oluşturacak şekilde renk koyulaşmaları sıklıkla görülür. Yine esmer ciltlerde bu risk daha fazladır. Özellikle kol altı ve genital bölgeleri duş sonrasında kurulamak, kuru tutmak ve nemlendirmek renk koyulaşmasını önlemekte koruyucu önlemlerdendir.

Gebelikte neden akne oluşumunda artış yaşanıyor? Akne oluşumunu kontrol altına almak için önerileriniz nedir?
Özellikle 8.haftadan sonra hormonların değişimine bağlı olarak ter ve sebum bezlerinin çalışmaları artmaktadır. Ciltte sebum salınımı artar, cildin yağ nem dengesi bozulur. Siyah noktalar oluşmaya başlar ve devamında temizlenmediği takdirde akneye dönüşümü söz konusudur. Henüz siyah noktalar oluşmadan, yağ kontrolünün dengelenmesi, yağ nem dengesinin sağlanması gebelerde akne oluşumunu önlemede önemlidir. Klinik bakımlarının yanı sıra ev bakımlarında da doğru ürünlerle devam edilmesi tedaviyi desteklemektedir.

Bu nedenle bunun kontrolünün sağlanması, aknenin hafifletilmesi ya da oluşumunun önlenmesi için cildin temiz tutulması ve bakımlarının yapılması çok önemlidir. Ve tabii ki her ürünün kullanılmamasının önemi unutulmamalıdır. Çünkü bazı ilaçların kullanımı bu dönemde uygun değildir ve akne oluştuktan sonra da yapılacak tedavi hekim kontrolünde gebeye özel olmalıdır.

Gebelikte neden cilt hassasiyeti oluşabiliyor? Cildi rahatlatmak için önerileriniz nedir?
Gebelikte cilt hassasiyeti artar. Bu dönemde östrojen artması ile birlikte aynı zamanda damar problemleri ve cildin kuruluğu da artar. Tamamen hormonal nedenlerle o bölgede yeni kılcal damarların oluşumuyla birlikte – ki relaksin hormonunun artmasından sebep cilt yüzeyinde de örümcek tarzında damarlanmalar meydana gelir- Kuruluğun getirdiği kaşıntı, cildin incelmesine bağlı nem kayıpları, pembeleşmeler görülür. Bu dönemde cilt hassasiyetini gidermek, cildin sakinleşmesini sağlamak, ona yönelik ürünler kullanmak cildi nemlendirmek, beslemek çok önemlidir. Klinik maskeler dışında salatalık maskeleri, avakado maskeleri, ballı muzlu maskeler özellikle hassas ciltlerde kullanılabilecek cildi sakinleştirecek maskeler gibi ev bakımlarından da faydalanabilinir.

Gebelikte oluşan cilt çatlaklarının nedeni nedir? Çatlak oluşmaması için nelere dikkat etmek ve nasıl bir bakım rutini izlemek gerekir?
Cildin aşırı gerilmesine, hızlı kilo alımına, ciltteki hormonların kollajen ve elastine verdiği zarara bağlı olarak ciltte çatlaklar meydana gelebilir. Burada genetik yatkınlık ta çok önemlidir. Kişi cildine bakım yapsa da bazen çatlamaları engelleyemeyebilir. Bu nedenle ciltte kollajen elastinin güçlü olması, cildini nemlendirmesi ve beslemesi ve kilo alımının kontrolü kişinin çatlak oluşumunu engellemesinde önemlidir. Çatlaklar oluşurken cilt incelir ve kaşıntılar eşlik eder. Bunun için sıvı alımını arttırmak, elastikiyeti arttırmak, cildi besleyici kremler kullanmak, nemlendirmek, badem yağı gibi ürünlerle beslemek fayda sağlayacaktır. Ciltte emilimi ve bebeğe zararı söz konusu olan aromaterapatik ürünlerden uzak kalmalıdır. Ürün seçimleri hekim kontrolünde olmalıdır.

Doğru beslenme de çatlak oluşumunu engellemede çok önemli bir rol oynar. Hem kilo alımının kontrolünde hem de cilt sağlığı için EC vitamini ve çinkodan zengin beslenmek, bol su tüketmek çok önemlidir. Hem cildin nemlenip beslenmesine ve sağlığına fayda sağlar hem kollajen elastinin de yine sağlıklı olmasında etkendir.

Çatlaklar ilk oluşmaya başladığında pembe kırmızı bir hal alır ve cilt yüzeyinden hafif kabarıktır. Doğumdan 6 ay kadar sonra görünümleri daha sedefsi ve ciltten daha çökük bir görünüm almaya başlarlar. Bu aşamadan sonra tedavi daha zorlaşır. Erken dönem tedavi bu yüzden önemlidir.

Hamilelik süresince kaçınılması gereken cilt bakım alışkanlıkları var mı?
Gebelik süresince bazı cilt bakım ürünlerinde değişiklikler yapmak gerekir. Özellikle peeling uygulamalarına ara verilmelidir. Çok sıcak ve çok soğuktan uzak durmak, sert sabun ve sert temizleyicilerden uzak durmak önemlidir. Hem kan akışı artmış; hem de gebelik süresince cildin hassasiyeti artmış, incelmiş ve kurumuştur. Bu etkenler cildin çok daha hasarlanmasına, duyarlanmasına ve kurumanın artmasına yol açabilir. Duşta ılık su tercih edilmelidir. Buhar ve saunadan kaçınılmalıdır. Hyaluronik asitleri ve kollajen gibi destek ürünlerin ağız yoluyla değil lokal olarak alınması önerilir.

Zaten gebelik süresince cildin yağ ve nem dengesi değişeceğinden ciltte kuruma ya da akne oluşumu, kaşınma gibi problemler meydana gelebilir. Yeni değişen cilt yapısına uygun ürünler kullanmak ve cilt bakım alışkanlıkları edinmek önemlidir.

Hamilelikte kullanılan cilt bakım ürünlerinde nelere dikkat etmek ve hangi içeriklerden kaçınmak gerekiyor?
Gebelik süresince özellikle hyaluronik asit içerikli yani besleyici ürünler önerilir. Cilt tipine bağlı hareket edilmelidir. Genelde ürünler emisyon yapısında olmalıdır. Cilt tarafından kolayca emilebilen ürünler olmalıdır. Parfüm içermemelidir. Oksibenzon içeren ürünler kullanılmamalıdır. Paraben, alkol içermemelidir. Su bazlı yapıda olmaları önerilir. Temizleme ürünlerinde paraben, silikon, alkol içermeyen, yenileyici, besleyici serumlar, C vitamini, hyaluronik asit içerikli serumlar önerilir. Cildi sakinleştiren maskeler ve K vitaminli ürünler tercih edilmelidir.

Hormonlar çok aktif olduğu için kullanılan nemlendiricilerin içinde kıllanma ve tüylenmede artmaya yol açan B5 vitamininin olmaması da özellikle dikkat edilmesi gereken bir konudur. Gebelikte kimyasal olmayan doğal ve organik ürünler tercih edilmelidir.

Hamilelikte güneş koruyucu seçerken nelere dikkat etmek gerekir?
Mineral filtreli ürünler önerilir, koruyuculuğu yüksek ve doğal, kolay emilen, ciltte yağlanma ya da tıkanıklık yapmayan, besleyici ve cildi nemlendiren ürünler kullanılmalıdır. Güneş koruyucu SPF minumum 50 olmalıdır. Yine cildin gebelikteki değişim sürecine uygun ürünler kullanılmalıdır.

Hamilelikte, mevcut anti aging bakım rutininde neleri değiştirmek gerekir? Cilt bakım ürünlerine eklendiğinde anti aging faydalar sağlayan antioksidanlardan hangileri hamilelikte kullanılabilir?
Hormon değişiminden akne ve sivilce olasılığından dolayı gebelik süresince antiaging ürünler kullanmak çok önemlidir. Yine hyaluronik asit ağırlıklı ürünlerle devam edilmeli, serbest radikal birikimini önleyeceği için sivilce oluşumunu önlemede etkili antioksidanlar kullanılmalıdır.

Hamilelikte cilt bakımı yaptırılabilir mi? Nelere dikkat etmek gerekir? hangi içeriklerden kaçınmalı, hangilerine yönelmeli ?Gebelikte cilt bakımı hekimler tarafından özellikle önerilir. Bu cilt bakımları hekim kontrolünde gebeye özel olmalıdır. Cildin her dönemde temiz tutulması önemlidir ama gebelikte ekstra önem kazanır. Özellikle buharsız temizleme uygulanmalı, lekelere karşı koruyucu C vitamini ağırlıklı bakımlar yapılmalı, cilt nemlendirilmeli ve beslenmelidir. Cildi güçlendirici hyaluronik asit ağırlıklı ürünlerle devam edilmelidir.  Peelingden uzak durulmalı, AHA ya da soyucu hiçbir ürün kullanılmamalıdır.

Sıcak ve vakumlu uygulamalardan, ısı teknolojilerinden, lazer teknolojilerinden, enjeksiyonlu uygulamalardan gebelik süresince kaçınılmalı, maskelerde de cildi sakinleştirici K vitaminli ve hyaluronik asit içerikli maskeler ağırlık kazanmalıdır.

Hamilelikte yapılabilen medikal estetik uygulamaları var mı?
Sadece gebelere özel medikal cilt bakımları yapılması, diğer uygulamaları gebelik sonrasına bırakılması önerimizdir.

Hamilelik sonrasında ciltte hangi ihtiyaçlar oluşuyor ve bunlara hangi uygulamalar cevap veriyor?
Belirttiğimiz üzere gebelik süresince oluşan temel problemler; gebelik lekesi, ciltte kuruma ya da sivilcelenme, aknelenme, çatlakların oluşması, kolaltı ve genital bölgede renk koyulaşması,kıllanmada artma,  damar problemlerinin çıkması, skin tech dediğimiz ciltte iyi huylu deri oluşumları, tırnaklarda güçsüzleşme, saç dökülmesi, ciltte matlaşma, lokal yağlanma, selülit oluşumudur.

Özellikle çatlak oluşumlarında doğumdan 6 ay sonra erken süreçte tedaviye başlanması gerekir ki zaman geçtikçe tedavi daha zorlanacaktır.

Gebelik süresince yapılmayan işlemlerin bir kısmı emzirme döneminde yapılabilmektedir. Nem aşıları, vitamin aşıları, renk açmalar, lazer tedavileri, epilasyon, zayıflamaya dayalı uygulamalara başlanabilir.  Hormon değişimine ve beslenmeye bağlı olarak artan saç dökülmeleri için de saç kök hücre ve saç mezoterapilerinden faydalanabilir.

 

İlgili Yazılar

• 

  Hamilelik çatlaklarına elveda!
  Hamilelik çatlaklarına elveda!
• 

  Hamilelik çatlaklarından kurtulmanın doğal yolları
  Hamilelik çatlaklarından kurtulmanın doğal yolları