- Hamilelik döneminde sağlıklı beslenin
- Çocuğunuz otizm olabilir
- Ateşli havaleyi tetikleyebilir!
- Geç kalınırsa göz tembelliğine neden olabilir!
- 1000 canlı doğumdan birinde görülüyor
- Ani kalp krizinin yaşı yok
- 100’den fazla HPV çeşidi vardır
- Uykunun kalitesizliği hangi problemleri beraberinde getirir?
- Bebeklerde beyin gelişimini arttırmanın 10 yolu
- Cilt yenileme zamanı
Yalanın sebebi hayal kırıklığı olabilir
5 yaşından itibaren çocukların gerçeklikle yalanı fark etmeye ve kavramaya başladığını söyleyen uzmanlar, 7 yaş sonrası yalan söyleme eyleminin devam etmesi durumunda dikkat edilmesi gerektiğini ifade ediyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Nuran Günana, önemli tavsiyelerde bulundu.
5 yaşında gerçeklikle yalanı kavramaya başlıyorlar
“Çocuklar neden yalan söyler ve yalan söyleyen çocuğa nasıl davranılması gerekir?” konusu ile sıklıkla karşılaşıyoruz. 6 yaşından küçük çocuklar gerçeklik ve fanteziyi ayırt etmekte güçlük çekerler. Hayal güçleri gelişmiş olduğu için ve gerçeklik duygusu henüz oluşmadığından hayallerle ilgili ifadeleri gerçek gibi anlatmaları normaldir. Çocuklar 5 yaşından itibaren gerçeklikle yalanı fark etmeye ve kavramaya başlar. Eğer 7 yaş sonrası yalan söyleme eylemi hala devam ediyorsa dikkat edilmesi gerekir.
Cezalandırılmaktan korktuğunda yalan söylüyorlar
Çocuklar yanlış yapmaktan korktuğunda, ebeveynlerini hayal kırıklığına uğratmaktan ya da onlar tarafından cezalandırılmaktan korktuğunda yalan söyler. Yalan söylemek çocuğun yanlış bir şey yaptığının farkında olduğunu gösterir. Çocuk ödevini tamamlamadıysa bu sorunu yalan söyleyerek ve yaptığını söyleyerek çözmeye çalışır. Sokağa çıkma izni dolmasına rağmen eve geç gelen bir çocuk da nerede ve kiminle olduğu konusunda yalan söyleyebilir. Yalan söylemek, sonuçlarla yüzleşmek yerine onlardan kaçınmak için kullanılır. Bazen de bir sorunu nasıl çözeceklerini bilmediklerinden kaynaklanır. Eğer ödevini zamanında tamamlamadığı için yalan söylüyorsa, bunun nedeni ödevi zamanında nasıl yapacağını çözemediğidir. Ya da çatışmayla başa çıkmanın başka bir yolunu bulamadıklarında yalana başvurabilirler. Yani yalan söylemek bir tür problem çözme sorunu, beceri eksikliği ve sonuçlardan kaçınma sorunudur.
Yalanın nedenini öğrenmelisiniz
Ebeveynlerin birçoğu çocuklarının bir şeyi elde etmek için veya yapmak istemedikleri bir şeyden kaçmak için yalan söylediklerini düşünürler. Ancak, çocukların yalan söylemeye dair bu motivasyonunun yanı sıra daha farklı sebepleri de olabilir. Bu sebeplerden biri yeni bir fikri keşfetmeleri ve sonucunda ne olacağını görmek istemeleri olabilir. Yani, ‘bu konu hakkında yalan söylersem ne olur, karşımdaki kişi benim için ne yapar veya nasıl hareket eder? Bana ne kazandırır?’ gibi varsayımlarla ebeveynlerini veya diğer insanları denemek için yalan söyleyebilirler.
Özgüveni olmayan çocuklar yalana başvuruyor
Yalan söyleyerek başkalarının ne hissettiğini ve ne düşündüğünü bilmek çocuklar için önemli bir sosyal beceri. Ancak, yalan söylemek çocuğun yaşamında süreklilik kazanmışsa ve gündelik yaşam becerilerini etkiliyorsa o zaman sorun teşkil ettiği anlamına gelir. Kendine güveni olmayan çocuklar, kendilerini başkalarının gözünde daha yetenekli ve özel olduğunu gösterebilmek için yalana başvurabilirler. Ayrıca başkalarının onayını alabilmek için de yalana başvurabilirler. Dürtüselliğin belirgin olduğu dikkat eksikliği ve hiperaktivite sorunu yaşayan çocukların ayırt edici özelliklerinden biri düşünmeden önce konuşmalarıdır. Bu sebepten dolayı çoğu zaman yalan söyleme eğiliminde olurlar. Bazen de ebeveynler çocukları iyi bir şey uğruna küçük yalanlar söylemeye teşvik edebilirler fakat bu durumun nasıl bir sonuca varacağını göremeyebilirler.
Sizin davranışınızda çocuğunuz için önemli
Ebeveyn olarak siz de kendi tutum ve davranışlarınıza dikkat etmelisiniz. Aşırı tepki veren ve aşırı olumsuz olan ebeveynler çocukları yalan söylemeye iterler. Çocuğun ne tür yalanlar söylediği, ne için söylediği ve hangi koşullar altında yalan söylediğine dikkat etmekte fayda vardır. Yani önemli olan şey yalanı gerekli kılan temelde yatan davranışa değinmektir. Eğer temelde yatan davranış değişir ve gelişirse yalan söylemenin nedeni ortadan kalkacaktır. Yalan söylemesini gerektirecek bir sebep bir daha olmayacaktır. Çocuk ev kuralları çok katı olduğunu düşündüğü için yalan söyleyebilir veya ev ödevleriyle ilgili çok baskı yapan anne ve babasına başka bir yol bulamadığı için yalan söyleyebilir. Bunun gibi birçok sebep gösterilebilir. Eğer ebeveynler çocuğa yalan söylediği için öfkelenip kızarsa çocuk daha da içine kapanır ve sebebin ne olduğu asla öğrenilemez. Bu tutum, çocuğun yalan söylemesini gerekli kılan davranışı değiştirmesine yardımcı olmaz.
Cesaret verici geri cümleleri seçin
Çocukların dikkat çekmek için söylediği yalanlar konusunda ebeveyn olarak durumu görmezden gelmenizde fayda var. Sert bir şekilde uyarmak veya kızmak yerine, ‘bu bir yalan ve bunun senin başına gelmediğini biliyorum’ demenizde fayda var. Çocuğunuza öfke ile cevap vermek yerine güven aşılamalısınız. ‘Bana gerçekte ne olduğunu anlatabileceğine inanıyorum’ gibi cesaret verici geri bildirimler işe yarayacaktır.
Yalanın altında psikiyatrik sebep olabilir
Diğer yönden özgüven eksikliğinden dolayı yalan söyleme eğiliminde olan çocuklar için çok fazla o konu hakkında soru sormamakta fayda vardır. Soru soruldukça çocuk dikkat çektiğini anlayarak kendini tatmin edecek ve yalan söyleme davranışı pekişmiş olacaktır. Genellikle çocuklar keyfi olarak yalan söylemezler, ne kadar yanlış olursa olsun bir nedenleri vardır. Ebeveyn olarak göreviniz, çocuğunuza sorunları çözmenin uygun ve etkili yollarını öğretmek ve onlara yol gösterici olmaktır. Eğer her şeye rağmen çocuğunuz patolojik yalan söyleme davranışı gösteriyorsa altında yatan birçok psikiyatrik sebep olabilir. Bu nedenle destek ve tedavi almak doğru bir yol olacaktır.
İlgili Yazılar
Son Haberler
-
Ferahlayan iç hacmi ile tam bir aile otomobili
Pazara sunulduğu 2007’den bu yana 7.6 milyonun üzerindeki satış adediyle,...
- Eklendi Nisan 19, 2024
- 0
-
Hamilelik döneminde sağlıklı beslenin
Hamilelik döneminde sağlıklı beslenmek için çeşitliliğe önem verilmesi gerektiğini belirten...
- Eklendi Nisan 15, 2024
- 0
-
Seyahat süresince çok uzun süre hareketsiz kalmayın
Sevgili anne adayları; Biliyorsunuz önümüzde uzun bir bayram tatili var....
- Eklendi Nisan 8, 2024
- 0
-
Hepinize keyifli bir gebelik süreci diliyorum
Sevgili anne adayları merhaba. Ben, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı...
- Eklendi Nisan 3, 2024
- 0
-
C vitamini alın
“Sağlıklı bir yaşam için dengeli beslenme alışkanlıklarının önemi göz ardı...
- Eklendi Nisan 3, 2024
- 0
-
“Oyun Kutusu Doğa Atölyesi”
Çocuklarıyla doğada hem eğlenmek hem de öğrenmek isteyen ebeveynler her...
- Eklendi Nisan 1, 2024
- 0
-
Çocuğunuz otizm olabilir
Liv Hospital Çocuk Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülşen Köse: “Otizm...
- Eklendi Nisan 1, 2024
- 0
PARENTS TV
YAZARLAR
-
Seyahat süresince çok uzun süre hareketsiz kalmayın
Sevgili anne adayları; Biliyorsunuz önümüzde uzun bir bayram tatili...
- 8 Nisan 2024
- 0
-
Hepinize keyifli bir gebelik süreci diliyorum
Sevgili anne adayları merhaba. Ben, Kadın Hastalıkları ve Doğum...
- 3 Nisan 2024
- 0
-
Denizde on gün
Davet Mimi’ye geldi, “biz ailece tekneyle kıyıları dolaşacağız, Mimi...
- 9 Eylül 2020
- 0
-
Bu yaz İstanbul’da
Temmuz’un ikinci yarısına kadar tezimle uğraştım. Acayip bir harala...
- 8 Ağustos 2020
- 0
-
İlk ders, ilk kazanç
Talia, neredeyse 16 yaşında. Dersleri, aktiviteleri, arkadaşları, sevdikleri, bildikleri,...
- 7 Temmuz 2020
- 0
0 yorum