- Ağrı, kaşıntı ve yanmanız mı var?
- Suda doğum, doğumun süresini kısaltıyor
- Çocuğunuz tuvalete sık mı gidiyor?
- Çocuklarda astım
- Yorgunluğun altında farklı sebepler olabilir
- E-sigaralar salgın boyutunda
- En İyi Çocuk Cilt Bakım Ürünü ödüllü BEE’O Çocuk Güneş Kremi
- Her çocuğun en doğal hakkı: Aşı
- Hamilelik döneminde sağlıklı beslenin
- Çocuğunuz otizm olabilir
5 yaşından büyükse ve bazı sesleri çıkartamıyorsa…
![](https://parentsdergisi.com/wp-content/uploads/2020/07/cocuk-konusma-300x336.jpg)
Çocuğunuz kelimeleri tam söyleyebiliyor mu? Yaşına göre hangi kelimelerin harflerinde değişiklik yapması normal hangilerinde değil? Çocuğun 5-6 yaşlarına kadar hemen hemen bütün konuşma seslerini öğrendiğine dikkat çeken uzmanlar, yaşın ilerlemesiyle birlikte bazı sesleri çıkaramamanın önemli bir işaret olduğunu belirtiyor. Biz de detayları Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Dil ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı Gözde Malkoç’a sorduk.
Kişisel sesleri gerçekleştirmesi ile başlar
Çocukların konuşma seslerini öğrenme süreci bebeklik döneminde başlar. Bu dönemden itibaren gelişimi dikkatle takip edilmeli. Öncelikle ses bilgisi, dil gelişimi sürecinin en başından bebeğin sese yanıt vermesi, gelen sesleri model alması ve kendi kişisel sesleri gerçekleştirmesi ile başlar. Çocuklar bebeklik döneminde öncelikle ünlü sesleri çıkartır ve bütün konuşma seslerinin 5-6 yaşlarına kadar öğrenir.
Tipik gelişen çocuklar, 5-6 yaşlarında hemen hemen bütün konuşma seslerini öğrenmiş olurlar
Bebeklik döneminde çıkarılan bu ünlü sesler ağlama, bağırma, neşe durumlarını yansıtmak için kullanılan seslemelerdir. Ünlü seslere, daha sonra /b, k/ gibi sesler eklenir. /b/ sesinde iki dudağın kapanması gibi seslerin davranışları, kullanımları çocuklar tarafından zamanla örtük olarak öğrenilir. Tipik gelişen çocuklar, 5-6 yaşlarında hemen hemen bütün konuşma seslerini öğrenmiş olurlar. Seslerin öğrenilmesi ve söylenebilmesi tabi ki katı bir sıraya bağlı değildir.
Duyduğu ve ayırt ettiği sesleri öncelikli olarak kullanmaya başlar
Çocuğa basit gelen, kolay çıkartabildiğinden başlayarak gelişim seyreder. Başlangıçta, b, p dudak seslerini daha kolay ayırt ederken k, g, t, d gibi sesleri ayırt edemeyebilir. Çocuk anadilinde olan, duyduğu ve ayırt ettiği sesleri öncelikli olarak kullanmaya başlar.
Çıkartılan sesler yer değiştirir
Henüz edinmemiş olduğu sesler ise çıkartılan seslerle yer değiştirir. Çocuk, k sesini çıkartamıyorsa kapı yerine tapı diyebilir, kapı örneğinde olduğu gibi sözcük başı pozisyonda k sesini çıkartamıyorken sözcük sonu pozisyonda aynı sesi kaşık yerine taşık şeklinde çıkardığı da görülebilir. Sesbilgisel gelişim, k sesi gibi sesbirimler, ‘bak’ gibi sesbirimlerden oluşan heceler sesbirimlerin dizilişine özgü kurallarla birlikte vurgu tonlamaların edinilmesini de içerir.
Erken müdahale önemli
Çocuğun 5-6 yaşlarına kadar hemen hemen bütün konuşma seslerini öğrendiğine dikkat çeken 5 yaşından büyük çocuklarda bazı sesleri çıkaramamanın önemli bir işaret olduğunu belirterek “Çocuğun ilerleyen dönemde bazı sesleri çıkaramaması ebeveynleri de tedirgin ediyor. Ebeveynler, ‘Çocuğum hala bebek gibi konuşuyor’, ‘Çocuğun bazı harfleri söyleyemiyor’ veya ‘çocuğum peltek konuşuyor’ şeklinde çocuklarının konuşmasına yönelik endişe yaşayabiliyor. İşte bu şikayetler, sesbilgisel gelişim ile açıklanabilir. ‘’Çocuğun konuşmasına yönelik endişeler varsa bir uzmana başvurulması erken müdahalede büyük önem taşımaktadır.” uyarısında bulundu.
Okuma yapmak istemeyebilir
Bebeksi konuşma, konuşma sesini öğrenen bir çocuk için uygun davranış değildir. Çocuk erken dönemde konuşmasının kabul edilmesinden bir rahatsızlık duymasa da ilerleyen dönemlerde ben neden söyleyemiyorum şeklinde konuşmasından sitem edebilir. Örneğin sıklıkla r sesini çıkaramamaktan dolayı her yaştan kişi kliniğe başvurmaktadır. Birey arıya ‘ben buna ayı demek istiyorum artık’ şeklinde ifadeler kullanabiliyor. Konuşmasına karşı biraz daha hassas olan kişiler, ilerleyen dönemlerde arkadaşlarıyla konuşurken o sesin olduğu kelimeleri kullanmaktan kaçınabilir ya da sınıfta okuma yapmak istemeyebilir.
Konuşma okul başarısını olumsuz etkiliyor
Çocuklarda dil becerileri yaşla birlikte gelişiyor. Uzun ve karmaşık cümle yapılarını kullanan çocuklarda, çıkartılamayan seslerin olması konuşma anlaşılırlığını epey düşürecektir. Aynı zamanda çıkarılamayan seslerin fazla olması okul çağı dönemde okuma ve yazma becerilerini olumsuz etkileyecektir. Bahsedilen bu nedenlerden dolayı çocuğun sesbilgisel farkındalığı ve seslerin çıkartılmasına engel olan anatomik yapılar uzman bir dil konuşma terapisti tarafından değerlendirilmelidir. Gerekli görüldüğünde
İlgili Yazılar
Son Haberler
-
Ağrı, kaşıntı ve yanmanız mı var?
Özellikle sıcaklık ve nem oranının arttığı yaz aylarında terlemenin artış...
- Eklendi Temmuz 21, 2024
- 0
-
Suda doğum, doğumun süresini kısaltıyor
“Suya doğum ya da suda doğum yapmaya ne dersiniz? Aslında...
- Eklendi Temmuz 17, 2024
- 0
-
Çocuğunuz tuvalete sık mı gidiyor?
Bütün çocuklar altını ıslatabilir ama 5 yaş üstü çocuklarda sık...
- Eklendi Haziran 21, 2024
- 0
-
Genital bölge yağ enjeksiyonu ile ilgili merak edilenler
Estetik denildiğinde akla ilk gelen uygulamalardan olmasa da kadınlar arasında...
- Eklendi Haziran 17, 2024
- 0
-
Babanın ilgisi çocuğun gelişimi için önemli
Çocuk gelişimi ve oluşumu sürecinde ebeveynlerin rolü hem eşittir hem...
- Eklendi Haziran 14, 2024
- 0
-
Çocuklarda astım
Çocukluk çağı astımının birçok yönüyle erişkin astımından farklılıklar gösterdiğini belirten...
- Eklendi Haziran 1, 2024
- 0
-
Anne sütünün 5 nemli faydası
Anne sütü ilk 6 ay bebeğin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi...
- Eklendi Mayıs 23, 2024
- 0
PARENTS TV
YAZARLAR
-
Genital bölge yağ enjeksiyonu ile ilgili merak edilenler
Estetik denildiğinde akla ilk gelen uygulamalardan olmasa da kadınlar...
- 17 Haziran 2024
- 0
-
Seyahat süresince çok uzun süre hareketsiz kalmayın
Sevgili anne adayları; Biliyorsunuz önümüzde uzun bir bayram tatili...
- 8 Nisan 2024
- 0
-
Hepinize keyifli bir gebelik süreci diliyorum
Sevgili anne adayları merhaba. Ben, Kadın Hastalıkları ve Doğum...
- 3 Nisan 2024
- 0
-
Denizde on gün
Davet Mimi’ye geldi, “biz ailece tekneyle kıyıları dolaşacağız, Mimi...
- 9 Eylül 2020
- 0
-
Bu yaz İstanbul’da
Temmuz’un ikinci yarısına kadar tezimle uğraştım. Acayip bir harala...
- 8 Ağustos 2020
- 0
-
İlk ders, ilk kazanç
Talia, neredeyse 16 yaşında. Dersleri, aktiviteleri, arkadaşları, sevdikleri, bildikleri,...
- 7 Temmuz 2020
- 0
0 yorum