Anneler soruyor 2-Uzm. Psikolog Ebru Zorlutuna

Soru: Kızım 5 yaşında ve gözümün içine baka baka olumsuz davranışlarda bulunuyor. Normal bir şekilde uyarıyorum. Bir, iki, üç…. Kendi bildiğini yapıyor. Ne zamanki bağırıyorum o zaman vazgeçiyor. Sürekli bağırmamla davranışını düzeltiyor. Bazen bağırsam da olumsuz davranmaya devam ediyor. Gördüğümü bildiği halde suyu bilerek yere döküyor, tabağı masadan atmaya çalışıyor, yerlerde sürünüyor. Telefonu klozete atmaya çalışıyor. Ona bağırarak bir şey yaptırmanın doğru olmadığını bilsem de başka bir şey bulamıyorum. Ne yapabilirim?  (Aslı Şendoğan – Bursa)

Cevap: Çocuğunuzun olumsuz davranışlarıyla olumlulardan daha çok ilgilendiğinizde negatif kanalla ilginizi çekmeye çalışacaktır. En istemediğiniz davranışı yapana kadar uğraşacaktır. Çünkü ancak o zaman anne babanın daha çok ilgilendiğini keşfetmiştir. İlgilenmek bazen oyun oynamak bazense yemek yaparken dinlemek ve anlaşıldığını hissettirmek olabilir. İşlerinizin yoğunluğuyla ihtiyacının karşılanmadığını hissettiğinde ve olumsuz bir şey yaptığında hemen yanına gittiğinizi gördüğünde olumsuz davranışları tekrarlamayı öğrenecektir. Her defasında eskisinden daha da şiddetlenecektir. Sizi daha çok bağırtana kadar, bardaktan sadece su dökmeyip kırana kadar uğraşmak v.b. Tepkilerinize alışmış çocuğunuza tam tersi tepkiler vermeyi deneyin. Çok bağırdığınız olaylara karşı sessiz kalın. 5 defa uyarıp sonra bağırmaktansa yaptırımlar uygulayın. Kararı ona bırakın. Örneğin dişini fırçala diyecekseniz;’ ”Ahmet, dişin, fırçalamam gerekiyor. Üçüncü uyarıda hala kalkmamışsan bugünlük tablet oynama hakkın olmayacak. Sen karar ver.” Çocuğunuza bu tutumla yaklaştığınızda aynı zamanda kendi karar almasına da teşvik edersiniz. Aynı zamanda davranışlarının sorumluluğunu da almış olur. Diğer türlü bütün sorumluluğu sırtınıza yükleyip ebeveynliğin sonsuz denizinde yüzmekten yorulursunuz.